پارچه ریون چیست؟ سبک و زیبا! لَخت و خوش حالت! خُنک و راحت! وقتی اسم پارچۀ ریون به میان می آید، همۀ این واژه ها به ذهنمان قدم می گذارند. پارچۀ ریون از قرن نوزدهم، جایش را در میان پارچه ها باز کرد و به عنوان اولین پارچۀ نیمه طبیعی وارد بازار شد. پارچۀ ریون به دلیل زیبایی و قیمت مقرون به صرفه اش، بسیار پرطرفدار و پرکاربرد است. البته این پارچۀ ابریشم مانند، ویژگی های دیگری نیز دارد که به محبوبیت آن افزوده است. در این مطلب، هر آنچه لازم است در مورد پارچۀ ریون بدانید را برایتان خواهیم گفت. با تصویرگران پویااندیش همراه باشید!
ریون چیست؟
ریون به الیافی گفته می شود که با استفاده از منابع طبیعی و در کارخانجات صنعتی تولید می شود. ریون از سلولز گیاهان و درختان به دست می آید. پارچۀ ریون انواع و اقسام متنوعی دارد و بافتِ هر کدام از انواعِ آن شبیه به بافتِ پارچه ها ی طبیعی، مانند پارچه ها ی ابریشمی، پشمی، لینن و کتان است.
تاریخچه ای مختصر در مورد پارچه ریون
پیش از پرداختن به چگونگی تولیدِ پارچۀ ریون، باید تاریخچۀ کشفِ سلولوز را بشناسیم. سلولز در سال 1838، به وسیلۀ آنسلم پاین، شیمی دان فرانسوی کشف شد و در دهۀ 1880، جایگزینِ ابریشم در تولیدِ پارچه شد. در سال 1884، هیلار دو کاردونت، دانشمند فرانسوی، از سلولز برای تولید پارچه استفاده کرد. شهرتِ کاردونت برای تولیدِ همین ابریشم مصنوعی (ریون یا ویسکوز) است؛ در واقع، ریون در قرن نوزدهم در شهر پاریس تولید شد و اولین الیافِ ساختۀ دست بشر به شمار می رود. ریون را در ابتدا به عنوان ابریشم مصنوعی می شناختند؛ اما بعدها، یعنی در سال 1924، با نام های ویسکوز و ریون شناخته شد.
ریون در سال 1905، وارد بازارهای انگلستان شد و در سال 1924، پایش را به بازارهای ایالات متحده آمریکا باز کرد. در آن زمان، ریون را در سراسر دنیا با نام ویسکوز می شناختند؛ اما در آمریکا، این پارچه را با همان نام فرانسوی اش، یعنی ریون می شناختند. در زبان فرانسوی، ریون به معنای پرتو [خورشید] است؛ این نام به درخشندگی رنگِ پارچۀ ریون اشاره دارد.
سلولز: بخش اصلی پارچه ریون
ماهیتِ پارچۀ ریون برای بسیاری از اشخاص چندان مشخص نیست و برخی آن را طبیعی می دانند و برخی دیگر مصنوعی. در واقع، پارچۀ ریون نیمه طبیعی است؛ یعنی نه کاملاً طبیعی و نه کاملاً مصنوعی. ریون از الیاف گیاهان و چوب ها تهیه می شود؛ اما تولیدِ مواد آن و خودِ پارچه مستلزمِ انجام برخی روندهای شیمیایی و مصنوعی است.
سلولز در قسمت های مختلف طبیعت یافت می شود. این ماده را می توان در چوب درختان و برگ درختان به وفور یافت. سلولز در ماده پنبه نیز وجود دارد؛ می توان گفت که 90 درصد الیاف پنبه از سلولز تشکیل می شود؛ در واقع، خالص ترین و بیشترین سلولز را می توان از گیاه پنبه به دست آورد. البته برای تولید ریون، فقط از سلولز پنبه استفاده نمی شود، بلکه از سلولز انواع گیاهان و درختان استفاده می شود.
انواع پارچه ریون
همان طور که گفتیم، پارچۀ ریون انواع مختلفی دارد و شناخته شده ترین آن ها عبارت اند از:
” ویسکوز، مودال و لیوسل. “
تفاوتِ انواع ریون در مواد تشکیل دهنده و روندِ تولیدشان است؛ به عنوان مثال، برای تولید پارچۀ ویسکوز از سلولز حاصل از چوب استفاده می شود؛ این چوب، طی فرایند شیمیایی، به ماده ای حلال تبدیل می شود. در ادامه، انواع دیگر ریون را نیز معرفی کرده ایم:
• ریون معمولی
ریون معمولی را جایگزینِ ابریشم می دانند. از معایبِ ریون معمولی این است که مقاومت و کششِ آن رفته رفته کاهش پیدا می کند و شکلش را از دست می دهد. این نوع ریون، مقاومت چندانی در برابر آب و رطوبت ندارد. این ریون شبیه ابریشم است و لطافت و درخشندگی خاصی دارد؛ به همین دلیل، برای دوخت لباس از آن استفاده می شود. ریون معمولی گزینۀ بسیار مناسبی برای دوختنِ شلوار، پیراهن، دامن، تیشرت و پرده به شمار می رود.
• مودال
مودال از چوب درخت راش تولید می شود و در مقایسه با دیگر ریون ها ، بیشتر کش می آید. این نوع ریون، برای اولین بار در سال 1950، تولید شد. ریون مودال، در مقایسه با ریون معمولی، دوام بیشتر و خاصیت جذبِ بالاتری دارد؛ به همین دلیل، در برابر آب و رطوبت مقاوم تر است. این نوع ریون را می توان با ماشین لباسشویی نیز شست.
ریون مودال هوا را از خود عبور می دهد؛ از این رو، با پوشیدنِ لباسی از این جنس، اصلاً احساس گرما نمی کنید و اذیت نمی شوید. این ویژگی باعث شده است که مودال به یکی از گزینه های مناسب برای مناطق گرم به شمار برود.
• بامبو
ریون بامبو، همان طور که از نامش پیداست، از گیاه بامبو تولید می شود. برای تولید ریون بامبو نیز فرایندهای شیمیایی روی گیاه صورت می گیرد.
• لیوسل (با نام تجاری تنسل)
• کوپرو یا کوپرا
یکی دیگر از انواع پارچۀ ریون، کوپر یا کوپرا است. در روند تولیدِ کوپرو یا کوپرا، مس و آمونیاک را با مادۀ ویسکوز ترکیب می کنند. کوپرا شباهت زیادی به ریون معمولی دارد. روندِ تولیدِ این نوع ریون به محیط زیست آسیب می رساند؛ به همین دلیل، چندان تولید نمی شود.
• ریون استات
ریون استات یکی دیگر از انواع ریون است. این نوع ریون در برابر حرارت، بسیار حساس است؛ به همین دلیل، هنگام اتو کردنِ آن، باید خیلی مراقب بود. البته معمولاً از این نوع ریون برای دوختنِ لباس استفاده نمی شود.
ویژگی های پارچه ریون
پارچۀ ریون ویژگی های متعددی دارد و همین ویژگی ها آن را به گزینۀ مناسبی برای دوخت و دوز تبدیل کرده است. در ادامه، برخی از ویژگی های این پارچه را برخواهیم شمرد:
• پارچۀ ریون به راحتی رنگ می گیرد و شما می توانید هر وقت که خواستید آن را به رنگ دلخواهتان در بیاورید؛ در ضمن، اگر رنگِ لباس ریون شما بر اثر شست و شو از بین برود، می توانید به راحتی آن را رنگ کنید تا به لباسی نو تبدیل شود.
• پارچۀ ریون بسیار نرم، لطیف و راحت است.
• هوا به راحتی از این پارچه عبور می کند.
• پارچۀ ریون در طرح و رنگ های متنوع در بازار موجود است.
• ریون پارچه ای بسیار مقرون به صرفه است. ارزان بودنِ پارچۀ ریون باعث شده بسیاری از کسانی که در حال یادگیری خیاطی هستند، از این پارچه برای تمرین و یادگیری استفاده کنند.
• پارچۀ ریون عرق را به خود جذب می کند.
• پارچۀ ریون گزینۀ خوبی برای زمستان نیست، چرا که شما را گرم نگه نمی دارد.
• ریون گزینۀ بسیار مناسبی برای مناطق گرم و شرجی به شمار می رود.
دوختن لباس با پارچه ریون
پیش از دوختنِ پارچۀ ریون، حتماً آن را بشویید، چون ممکن است آب برود. ابتدا، پارچه را با آب دمای 30 درجه سلسیوس بشویید و پس از آنکه پارچه خشک شد، آن را بُرش بزنید.
از آنجایی که ریون پارچه ای کشی است، باید قسمت یقه و دیگر قسمت های منحنی شکل لباس را نواردوزی کنید تا لباس کش نیاید و بد حالت نشود.
پیش از دوختنِ سجاف یقه، ابتدا لباس را به مدت 24 ساعت آویزان کنید تا یقه، فرم واقعی اش را بگیرد.
همان طور که می دانید، ریون پارچه ای بادوام نیست و خیلی زود حالتش را از دست می دهد؛ به همین دلیل، پیشنهاد می کنیم از پارچۀ ریون برای دوختنِ لباس های نه چندان تنگ و لباس های چند لایه استفاده کنید تا اگر پس از چند بار شست و شو، حالتش را از دست دارد، مدل لباستان زیاد به هم نخورد و بی استفاده نشود.
نکاتی در مورد دوختن لباس با پارچه ریون
هنگام دوخت و دوز با پارچۀ ریون، اگر برخی نکات را رعایت کنید، کارتان بهتر پیش خواهد رفت و همچنین، نتیجۀ کارتان نیز بهتر خواهد شد. در ادامه، برخی از مهم ترین نکات را برایتان خواهیم گفت:
• از سوزن های مناسب برای دوختنِ پارچه های نازک استفاده کنید. اگر سوزنتان ضخیم باشد، سوراخ های بزرگی روی پارچه ایجاد می شود و حتی ممکن است پارچه پاره شود.
• پارچۀ ریون بسیار ظریف است و ممکن است هنگام برش زدن، لیز بخورد؛ به همین دلیل، بهتر است هنگامِ عمل برش، الگوها را با استفاده از سوزن ته گرد به پارچه بچسبانید و همچنین، به جای قیچی خیاطی، از کاتر خیاطی استفاده کنید.
• هنگام اتو زدنِ پارچه یا لباس ریون، اتو نباید خیلی داغ باشد؛ یادتان باشد اگر حرارت اتو خیلی بالا باشد، جای آن برای همیشه روی پارچه باقی خواهد ماند و حتی ممکن است لباستان فرمش را از دست بدهد و بدون استفاده شود.
ترکیبِ ریون با دیگر الیاف
1– پارچۀ حاصل از ترکیبِ ریون و پشم
ریون نوعی نخ است و می توان از آن برای تولید انواع پارچه استفاده کرد. ریون می تواند سبب بهبودِ بافت و ساختارِ پارچه شود. ترکیبِ ریون با دیگر الیاف می تواند به دو دلیل صورت بگیرد:
• کاهش قیمتِ پارچه
• بهبودِ بافت پارچه
به عنوان مثال، ممکن است در بازار به پارچه ای متشکل از چهل درصد ریون و شصت درصد پشم بر بخورید؛ بدون شک، قیمتِ چنین پارچه ای در مقایسه با پارچۀ پشمی، بسیار ارزان تر است؛ همچنین، برای تولید مخمل، ابریشم و ریون را با یکدیگر ترکیب می کنند تا قیمتِ پارچه کمتر شود.
و اما ترکیب ریون برای بهبودِ بافت پارچه!
گاهی ریون را با لینن ترکیب می کنند تا پارچه لطیف تر شود و سریع چروک نشود.
2 -پارچۀ حاصل از ترکیبِ 82 درصد ریون با 18 درصد ابریشم
الیاف ریون با هر الیافی که فکرش را بکنید قابل ترکیب است.
نحوه صحیح شست و شوی پارچه ریون
وقتی می خواهید لباس ریون را بشویید، پیش از هر چیزی، باید لیبل یا اتیکت آن را مطالعه کنید. حتی بهتر است این کار را پیش از خریدنِ لباس انجام بدهید تا بدانید که آیا لباس مورد نظرتان را می توانید با ماشین لباسشویی بشویید یا اینکه فقط باید آن را با دست بشویید. همۀ انواع پارچۀ ریون در برابر آب و حرارت مقاوم نیستند؛ به همین دلیل نمی توانید آن ها را با ماشین لباسشویی بشویید. از میان انواع پارچۀ ریون، مودال در برابر آب مقاومت بیشتری دارد.
اگر روی لیبل لباستان مشخص شده بود که می توانید آن را با ماشین لباسشویی بشویید، باید بدانید که لباستان از جنس ریون مودال است.
بهتر است لباس ریون خود را به همراه دیگر لباس ها در لباسشویی قرار ندهید. همیشه به یاد داشته باشید که ریون، به طور کلی بسیار ظریف و حساس است و باید با ظرافت و دقت آن را بشویید و از آن نگهداری کنید.
ریون بهتر است یا کتان؟
ریون در مقایسه با لینن و کتان، خاصیتِ جذبِ بسیار بالاتری دارد. ریون و کتان، در مقایسه با پارچه های مصنوعی و پلی استر، هوا را بهتر عبور می دهند؛ به همین دلیل، هر دو برای روزهای گرم مناسب اند. پارچۀ ریون، در مقایسه با پارچۀ کتان، دوام کمتری دارد و زودتر شکل خود را از دست می دهد.
بهترین کاربرد ریون
پارچۀ ریون گزینۀ بسیاری مناسبی برای دوختنِ لباس های ورزشی و لباس های تابستانی به شمار می رود. البته یادتان باشد اینکه می گوییم ریون گزینۀ خوبی برای فصل تابستان است؛ بدین معنا نیست که ریون در برابر حرارت و گرما مقاوم است، بلکه هنگام شست و شو نباید آن را با آب داغ بشویید، چرا که ممکن است آب برود.
سخن آخر
پارچۀ ریون را می توانید در طرح ها و رنگ های متفاوت خریداری کنید و انواع لباس ها را با توجه به علاقه و سلیقه تان بدوزد و بپوشید. اگر اصول خیاطی را بلدید؛ حتی اگر حرفه ای نیستید، با کمک نکاتی که برایتان گفتیم، می توانید لباس های مورد علاقه تان را بدوزید و در وقت و هزینه خود صرفه جویی کنید؛ هرچند این پارچه گران نیست؛ اما اگر خودتان آن را تهیه کنید، بسیار برایتان مقرون به صرفه تر در می آید و می توانید انواع رنگ های دلخواهتان را در کمد لباس هایتان داشته باشید و از به تن کردنشان لذت ببرید!
سوالات متداول: پارچه ریون چیست؟
پارچه ریون چیست؟
پارچه ریون از الیاف نیمه‌مصنوعی تولید می‌شود و به دلیل نرمی، انعطاف‌پذیری و ظاهر براق، در دوخت لباس‌های متنوع مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ریون چه ویژگی‌هایی دارد؟
ریون نرم، سبک، قابل تنفس و مناسب برای استفاده در آب‌وهوای گرم است. این پارچه ظاهری براق و مشابه ابریشم دارد.
آیا ریون یک پارچه طبیعی است؟
ریون از الیاف سلولزی طبیعی مانند چوب یا پنبه تولید می‌شود، اما فرآیند تولید آن نیمه‌مصنوعی است.
پارچه ریون برای چه نوع لباس‌هایی استفاده می‌شود؟
ریون برای دوخت لباس‌های مجلسی، بلوز، شلوار، مانتو و لباس‌های تابستانی بسیار مناسب است.
آیا پارچه ریون کشی است؟
بله، برخی از انواع ریون کشی هستند و برای لباس‌های چسبان یا استایل‌های راحت استفاده می‌شوند.
چگونه می‌توان پارچه ریون را شست؟
ریون باید با دست و آب سرد یا ماشین لباسشویی در حالت شستشوی ملایم شسته شود تا از تغییر شکل جلوگیری شود.
پارچه ریون چه معایبی دارد؟
این پارچه به راحتی چروک می‌شود و در برابر گرمای زیاد ممکن است آسیب ببیند.
آیا پارچه ریون برای دوخت لباس‌های رسمی مناسب است؟
بله، ظاهر براق و نرمی ریون آن را گزینه‌ای مناسب برای لباس‌های رسمی و شب کرده است.
چگونه می‌توان از چروک شدن ریون جلوگیری کرد؟
با شستشوی ملایم، استفاده از اتوی بخار و آویزان کردن لباس بلافاصله پس از شستشو.
آیا ریون برای لباس‌های ورزشی مناسب است؟
خیر، ریون به دلیل جذب رطوبت زیاد و کاهش استحکام در حالت خیس، برای لباس‌های ورزشی مناسب نیست.
آیا پارچه ریون در طرح‌های مختلف موجود است؟
بله، ریون در رنگ‌ها و طرح‌های متنوعی تولید می‌شود که برای انواع لباس‌ها کاربرد دارد.
چگونه می‌توان کیفیت پارچه ریون را تشخیص داد؟
پارچه ریون باکیفیت باید نرم، بدون نقاط زبر و با درخشندگی یکنواخت باشد.
آیا ریون برای لباس‌های کودکانه مناسب است؟
به دلیل نرمی و لطافت، ریون می‌تواند برای لباس‌های کودکانه مناسب باشد، اما باید مراقب حساسیت‌های پوستی بود.
آیا ریون مناسب برای فصل زمستان است؟
خیر، ریون به دلیل سبکی و تنفس‌پذیری بیشتر برای فصل‌های گرم مناسب است.
آیا می‌توان ریون را با دیگر پارچه‌ها ترکیب کرد؟
بله، ریون به خوبی با پارچه‌های دیگر ترکیب می‌شود و ظاهری جذاب به لباس می‌بخشد.
چگونه می‌توان از ریون در طراحی لباس‌های خاص استفاده کرد؟
با ایجاد چین، استفاده از برش‌های خلاقانه و ترکیب آن با جزئیات تزئینی.
آیا ریون برای مانتو مناسب است؟
بله، ریون به دلیل نرمی و ظاهر جذاب برای دوخت مانتوهای سبک و مجلسی مناسب است.
آیا پارچه ریون به راحتی رنگ می‌شود؟
بله، ریون به خوبی رنگ می‌پذیرد و به همین دلیل در رنگ‌های متنوع تولید می‌شود.
چگونه می‌توان با ریون لباس‌هایی بدون چین طراحی کرد؟
با استفاده از تکنیک‌های دوخت خاص و انتخاب مدل‌هایی که چین کمتری نیاز دارند.
چگونه می‌توان مهارت کار با پارچه ریون را تقویت کرد؟
با شرکت در دوره آموزش خیاطی و تمرین مداوم می‌توانید این مهارت را ارتقا دهید.
برای یادگیری نحوه دوخت و طراحی لباس با پارچه ریون، در دوره آموزش خیاطی و دوره آموزش طراحی لباس ثبت‌نام کنید و خلاقیت خود را در طراحی لباس به اوج برسانید.
