استایل روکوکو (Rococo) یک سبک خاص و بسیار تجملی محسوب می‌شود . که بر پایه اسراف، ظرافت و دکوراسیون بنا میشود . این استایل در قرن هجدهم میلادی فراتر از دربار سلطنتی به سالن‌ها و کافه‌های بورژوازی پیشرو گسترش یافت و به این صورت، فراگیر شد. سبک پرشور، بازیگوش و شیکی که اکنون می‌دانیم نام آن «روکوکو» است، در آن زمان به نام‌های le style rocaille، le style moderne، le gout شناخته می‌شد.

در این مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر به بررسی این استایل خاص و جذاب بپردازیم و تاریخچه آن را بررسی کنیم.

تاریخچه استایل روکوکو

به دنبال جنبش تاریک باروک و رسیدن لویی پانزدهم فرانسه به تاج و تخت، سبک روشن‌تری در دهه 1730 میلادی در این کشور پدیدار شد. روکوکو دارای عناصر تزئینی، ظریف و خودانگیختگی بازیگوشانه‌ای بود . که در جنبش‌های گذشته دیده نمی‌شد. از دیدگاه اشرافی، دنبال کردن سبک روکوکو به معنی دنبال کردن لذت بود.

این سبک، زندگی آرام طبقه ثروتمند را که خواستگاری، جشن‌ها و تعطیلات را در اولویت قرار می‌داد، بسیار محبوب ساخت. نابرابری بین وسواس ثروتمندان نسبت به ثروتشان و وضعیت اسفبار دهقانان فقیر، شعله‌های انقلاب را بیشتر شعله‌ور ساخت. با وقوع انقلاب فرانسه در سال 1789، کنار زدن روکوکو به معنای پایان مد تحت رهبری اشراف بود.

شاه لویی پانزدهم و دربارش تأثیرات عمده ای بر استایل روکوکو داشتند. هنر، معماری و تئاتر همگی در جنبش روکوکو نقش بسزایی ایفا کردند. برای درک سبک روکوکو، ابتدا باید زیبایی‌شناسی جنبش را به عنوان یک کل درک کرد. روکوکو ثروت و بیهودگی آن را پذیرفت، و این موضوع را می‌توان در تزئینات فوق‌العاده و استفاده از بهترین متریال مشاهده کرد.

اهداف اصلی این سبک آرامش، سرگرمی و زیبایی بود. تا آنجا که به ثروتمندان مربوط می‌شد، آن‌ها در غل و زنجیر کار دهقانی نبودند و بنابراین می‌توانستند خود را با تجملات احاطه کنند، خانه‌های خود را با طرح‌های ارگانیک تزئین نمایند و لباس‌هایی با طرح‌های رنگی پاستل ملایم بپوشند. اشراف بیشتر وقت خود را در املاک خصوصی، مهمانی‌ها و فرار از سایر وظایف درباری صرف می‌کردند. از این بی‌احترامی و خودپسندی، یک استایل مد تکامل یافت تا سبک زندگی اسراف‌آمیز آن‌ها را تکمیل کند.

تاثیر سبک روکوکو بر طراحی لباس

مد زنانه در دوران روکوکو روح زمانه را نه تنها در ظرافت و پیچیدگی، بلکه در هوسبازی، زیاده‌خواهی و عشوه‌گری مجسم می‌کرد. پیگیری لذت شخصی کانون توجه اشراف فرانسوی بود که لحن آن دوره را تعیین نمود و در پایان به دلیل اصلی سقوط اشراف تبدیل شد.
در لباس‌های استایل روکوکو می‌بینیم که از طرح‌های ظریف و بازیگوش به سبک‌های اغراق‌آمیز و زیاده‌روی استفاده می‌شود که اشراف را از توده‌ها جدا می‌کرد. مد به طور اجتناب‌ناپذیری با رویدادهای سیاسی در هم آمیخته بود . و همه چیزهایی را که در اشرافیت اشتباه بود نشان داد.
عصاره روکوکو به مد رسوخ کرد. عناصر دکوراسیون که معماری را تحت تأثیر قرار داده بود . در طراحی لباس‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفت. تور‌ها، روبان‌ها و گل‌های ابریشمی، لباس‌های مجلسی را تزیین کرده و ظاهری پوچ و اهل معاشقه ایجاد کردند. این استایل سبک و ظریف، خطوط منحنی و طیف‌های مختلف رنگ‌های پاستل را برجسته می‌کرد.

اگر به این سبک علاقه‌مند هستید و دوست دارید لباس‌هایی به سبک روکوکو بدوزید اما نمی‌دانید باید از کجا شروع کنید، گذراندن دوره‌های خیاطی و طراحی لباس و همچنین دوره‌های کار با نرم‌افزار می‌تواند شروع خوبی باشد. بهترین دوره‌ها را می‌توانید در سایت پویا اندیش پیدا کنید.

استایل روکوکو در نقاشی

اصطلاح “روکوکو” در نهایت به یک جنبش هنری اشاره دارد. عصر طلایی این سبک قرن 18 بود، از فرانسه شروع شد و سپس به بقیه اروپا رسید. در نقاشی، هنر روکوکو با صحنه‌هایی تشخیص داده می‌شود . که لذت زندگی و شادی را نشان می‌دهند . زندگی سطحی، کمی بیهوده، کمی پوچ. این نشان می‌داد . که دوران جدیت باروک به پایان رسیده است.

نقاشانی مانند اونوره فراگونار، آنتوان واتو یا فرانسوا بوشیه این را به خوبی درک کردند. برای راضی نگه داشتن اشراف قرن هجدهم، که سختی ورسای و لویی چهاردهم را پشت سر گذاشته‌اند، باید بیهودگی و پوچی را دنبال می‌کردند. بنابراین، هنر روکوکو از صحنه‌سازی و جلوه‌های دراماتیک باروک استفاده می‌کند، اما با رنگ‌های روشن‌تر و شادتر.

استایل روکوکو در نهایت از مد افتاد. در پایان قرن هجدهم، روشنفکران طرفدار بازگشت به هنر جدی‌تر و سخت‌تر بودند. اما حتی امروزه هم هنر روکوکو نمرده است. در حالی که این جنبش متعلق به قرن هجدهم می‌باشد، طی سال‌های اخیر محبوبیت دوباره‌ای کسب کرده است. به عنوان مثال، در هتل‌های پنج ستاره، در فضاهای داخلی بورژوازی و در میان خارجی‌های ثروتمند، ما شاهد ظهور مبلمان با اشکال تخیلی و پیچیده هستیم . استفاده از ساتن و تذهیب، نقش‌های حجاری شده یا قالبی، اشکال منحنی و متریال با کیفیت همگی یادآور این سبک روکوکو هستند.

افراد معروف با استایل روکوکو

مهم‌ترین شخصیتی که استایل روکوکو را پایه‌گذاری کرد، معشوقه لویی پانزدهم، مادام پمپادور بود. او رنگ‌های پاستل و سبک روشن و شاد را که به روکوکو معروف شد، می‌پرستید و طرح‌های راه‌راه روشن و گلدار را دوست داشت. در اواخر این دوره، ماری آنتوانت و همچنین رز برتن، خیاط او، جزو افراد پیشرو در این سبک به شمار می‌رفتند. اسراف افراطی مهم‌ترین مشخصه ماری آنتوانت بود که در نهایت به شعله‌های آتش انقلاب فرانسه دامن زد.

طراحان مد در این دوران نفوذ بیشتری به دست آوردند، زیرا مردم تلاش می‌کردند تا به جدیدترین سبک‌ها لباس بپوشند. مجلات مد در این دوره ظهور کردند که در ابتدا خوانندگان باهوش را هدف گرفتند، اما به سرعت با تصاویر رنگارنگ و اخبار مد روز توجه طبقات پایین را به خود جلب کردند. اگرچه صنعت مد در طول انقلاب در فرانسه به طور موقت سقوط کرد، اما در سایر کشورهای اروپایی، به ویژه انگلستان، شکوفا شد.

کفش های سبک روکوکو

 شور و نشاط سبک روکوکو در کفش‌های آن دوره نیز ظهور پیدا کرد.

در ربع اول قرن هجدهم که به سمت تزئینات سبک گلدار روکوکو گرایش داشت، سگک کلاسیک نیز مد شد. در اواخر قرن، برای افزایش عمر کفش‌ها آن‌ها را به صورت بنددار می‌ساختند. Bargello یا «دوخت شعله‌ای» یک سبک گلدوزی بود که بیشتر برای اثاثیه یا لوازم‌شخصی و همچنین برای کفش استفاده می‌شد.

الگوی زیگزاگ برجسته که تا پاشنه‌ها امتداد می‌یابد نیز در این زمان رواج یافت. این نوع کفش‌ها معمولا از چرم یا ابریشم ساخته می‌شدند. سبک تزیینی قیطان با ردیف‌های موازی متعدد از جمله سبک‌هایی بود که از قرن هفدهم آغاز شد و تا قرن هجدهم ادامه پیدا کرد.

خانم‌ها گاهی رویه را خودشان گلدوزی می‌کردند و به کفاشی می‌بردند تا کفاش آن را به شکل کفش درآورد. در ربع آخر قرن هجدهم، الگوهای گلدوزی استایل روکوکو که در مجلات زنانه منتشر می‌شد . برای کفش‌ها رایج شده بود. در ادامه این قرن، طرح‌های ساده‌تر و سبک‌تر مورد توجه قرار گرفتند.

کفش‌های مردانه با اینکه از کفش‌های زنانه ساده‌تر طراحی می‌شدند، دارای جنبه‌های تزئینی بودند. کفش‌های پاشنه قرمز (سبکی که از دربار فرانسه در قرن هفدهم به ارث رسیده بود ) . نزد اشراف محبوبیت بسیار زیادی داشتند.

استایل باروک

در قرن هفدهم تا هجدهم، اروپا وارد دورانی شد که به دوره باروک معروف بود. در دنیای مد، استایل باروک دوره‌ای از لباس‌های مجلل و اغلب عجیب و غریب را برای مردان و زنان آغاز کرد. پایان جنگ سی ساله و بازگرداندن پادشاه چارلز دوم در انگلستان، پایانی بر لباس‌های سبک نظامی مردان بود. فرانسه در اروپا برتری یافت و دربار در ورسای سبک‌های مد رایج در اروپا در آن زمان را دیکته کرد.

تحت فرمانروایی لویی چهاردهم، شور و نشاط تزئینی جای لباس نظامی سفت و سخت را گرفت که در اوایل دوره باروک رایج بود و کت، جلیقه و شلوار را به یک سبک جدید تبدیل کرد. پارچه ارجح برای اشراف به ابریشم تبدیل گردید و تناسب مد از سیلوئت‌های پهن و با کمر بلند به خطوط بلند و لاغر با کمر نازک برای مردان و زنان تبدیل شد. کلاه‌گیس مردانه (Periwig) نیز به عنوان یکی از لوازم ضروری در استایل مردان به شمار می‌رفت.

تفاوت سبک روکوکو و باروک

در زمان باروک، مد مردانه ظاهری نظامی داشت. با کتانی که روی زیرپیراهن پوشیده می‌شد . شلوارهای گشاد و چکمه‌هایی تا زانو. شیک‌ترین استایل، کت و شلوار فرانسوی به شمار می‌رفت که ممکن بود با یک جلیقه همسان، روبان، پاپیون روی شانه‌ها و شلوار کوتاه با جوراب بلند مشخص شود. این استایل در دوران روکوکو نیز باقی ماند اما رنگ‌ها روشن‌تر و شادتر شدند.

در دوران باروک، زنان لباس‌های مجلسی بلند با یقه باز، یقه‌های توری برای تزئین و آستین‌های ویراگو می‌پوشیدند. الگوهای ظریف و رنگ‌های تیره محبوب بودند. زنان روکوکو شروع به تطبیق لباس‌ها و دامن‌های گشاد کردند. از آنجایی که بیشتر زندگی اشرافی در آن زمان به جای دربار رسمی بر املاک خصوصی متمرکز بود . زنان به طور عمومی شروع به پوشیدن لباس‌هایی کردند . که قبلاً فقط در خلوت می‌پوشیدند.

سوالات متداول