در طی چند سال گذشته، با توجه به پیشرفت‌های حاصل شده در علم و فناوری، شاهد صحبت از هوشمندسازی موارد مختلفی هستیم که از جمله مهم‌ترین آنها میتوان به طراحی لباس هوشمند اشاره کرد! تاکنون درخصوص این لباس‌ها چیزی شنیده‌اید؟ مقاله‌ای را مطالعه کرده‌اید؟ یا حتی آنها را از نزدیک دیده‌اید؟

درواقع هوشمندسازی به طرز قابل توجهی در حال تغییر دنیای ماست . و حتی منسوجات و لباس‌ها را نیز تحت شعاع قرار داده است. خوشبختانه یا متاسفانه در این چند سال درخصوص لباس‌های هوشمند وعده‌های بسیار زیادی داده شده و مباحث زیادی مطرح شده است! اما به راستی منظور از لباس هوشمند چیست؟ آیا میدانید که این نوع از لباس‌ها هم اکنون به بخش‌های مختلفی از اقشار جامعه رسوخ کرده و حتی پزشکان و نظامیان نیز از آن استفاده می‌کنند؟ درواقع لباس هوشمند پزشکی از جمله مواردی‌ست که بسیاری از پزشکان در حال استفاده از آن هستند و نظامیان هم که سال‌هاست به سراغ آن رفته‌اند!
میبینید فناوری هوش مصنوعی (AI) خیلی قبل‌تر از آن چیزی که فکرش را می‌کنید راه خود را به زندگی ما انسان‌ها پیدا کرده است. این مقاله میتونه خیلی راحت بهتون کمک کنه که با طراحی لباس هوشمند و موارد مرتبط با آن آشنا بشید . پس با ما همراه باشید.

منظور از لباس هوشمند چیست؟

لباس‌های هوشمند اساساً دستگاه‌های الکترونیکی هستند که برای برقراری ارتباط با دستگاه‌های متصل (مانند تلفن‌های هوشمند) و بدن کاربر طراحی شده‌اند. درواقع در طراحی لباس هوشمند از حسگرهای مختلفی برای جمع‌آوری داده‌های بیومتریک و فیزیکی پوشنده، مانند دمای بدن و ضربان قلب استفاده می‌کنند. داده‌های تولید شده توسط حسگر از طریق بلوتوث به برنامه‌های مربوطه در تلفن هوشمند متصل شده منتقل می‌شود. جایی که برای مشاهده در دسترس کاربران قرار می‌گیرد.

برای دوخت لباس‌های هوشمند اغلب از الیاف نساجی پیشرفته، میکروالکترونیک، بیوتکنولوژی و هوش مصنوعی (AI) استفاده می‌شود.

انواع پارچه‌های هوشمند کدامند؟

در حال حاضر چندین دسته از منسوجات هوشمند در بازار موجود است. اما یکی از مواردی که به طور گسترده پذیرفته شده، طبقه بندی آنها براساس قابلیت‌های زیبایی شناختی و عملکردی لباس‌هاست. میخواهیم در ادامه در این خصوص توضیحات مفصلی را ارائه دهیم.

پارچه‌های هوشمند با قابلیت زیبایی شناسی

یکی از دلایلی که طراحان لباس را به سمت طراحی لباس هوشمند و پارچه‌های اینچنینی در صنعت مد سوق می‌دهد، ظرفیت این پارچه‌ها در روشن شدن و تغییر رنگ است. که خب این قابلیت به مسئله زیبایی شناسی پارچه اهمیتی دوچندان می‌بخشد!

درواقع طراحی لباس هوشمند با این نوع پارچه‌ها میتواند کاربردهای معمولی تا تجاری در بخش زیبایی شناسی را پوشش دهد!

پارچه‌های هوشمند براساس عملکرد

منسوجات هوشمند بر اساس عملکردشان به سه نوع غیرفعال، فعال و فوق هوشمند دسته بندی می‌شوند.

پارچه های هوشمند غیر فعال

منسوجات هوشمند غیرفعال نسل اولیه منسوجات هوشمند هستند که شرایط خارجی مانند لباس‌های محافظ UV، الیاف رسانا و غیره را تشخیص می‌دهند. از آنجایی که منسوجات هوشمند غیرفعال صرفا حسگر هستند، فقط می‌توانند محیط اطراف خود را درک کنند.
پارچه‌های هوشمند غیرفعال که گاهی «نسل اول» منسوجات هوشمند نامیده می‌شوند، عملکردی فراتر از نمونه‌های استاندارد دارند. با این حال، باید توجه داشت که مواد غیرفعال معمولاً به دلیل اطلاعاتی که احساس می کنند سازگار نیستند، یعنی زمانی که شرایط محیطی تغییر می‌کند، همان پارچه باقی می‌ماند.
برای مثال، یک پارچه خنک کننده ممکن است به کنترل دمای بدن کمک کند، اما به طور فعال خنکی تولید نمی‎‎‌کند. به دلیل ساختار پارچه، به سادگی به تبخیر سریعتر مایع کمک می‌کند. همین امر برای لباس‌ها و سایر مواردی که شامل ویژگی‌های محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش، ضد میکروبی و ضد الکتریسیته ساکن هستند نیز صادق است.

پارچه های فعال

منسوجات هوشمند فعال، عملکرد خود را در واکنش به تغییرات محیط خارجی یا ورودی انسان، مانند حرکت یا آب و هوا، تطبیق داده و تغییر می‌دهند. این پارچه‌ها می‌توانند شکل خود را تغییر دهند، گرما را ذخیره و کنترل کرده و عملکردهای دیگری را ارائه دهند. این نوع پارچه‌ها طرفداران زیادی در بخش طراحی لباس هوشمند در میان طراحان معروف دارد.
در حالی که منسوجات غیرفعال به ساختار خود وابسته‌اند، پارچه های فعال برای پشتیبانی از محرک‌ها و حسگرها به الکتریسیته متکی هستند. این محرک‌ها و حسگرها مواد هوشمند را قادر می‌سازند تا لمس و دما را تشخیص داده .و طیف وسیعی از داده‌های محیطی را تجزیه و تحلیل و تفسیر کنند.

پارچه های فوق هوشمند

پارچه های فوق هوشمند مانند منسوجات هوشمند فعال درک و واکنش نشان می‌دهند و با شرایط محیطی سازگار می‌شوند. اما یک گام فراتر میگذارند. منسوجات فوق هوشمند موادی هستند که تشخیص می‌دهند، پاسخ می‌دهند، نظارت می‌کنند و با محرک‌ها یا شرایط محیطی مانند منابع حرارتی، مکانیکی، شیمیایی، مغناطیسی یا سایر منابع سازگار می‌شوند!

چگونه از لباس‌های هوشمند در صنعت مد استفاده می شود؟

این روزها خیلی راحت میتوان لباس‌های هوشمند را در صنعت مد پیدا کرد. عمدتا طراحان برای ارائه لباس‌هایی با زیبایی منحصر به فرد؛ عملکردی بهتر و قابل تعامل با محیط و دستگاه‌های خارجی به سراغ پارچه‌های هوشمند میروند . و به راستی که بهترین طراحی‌‌ها را ارائه می‌دهند!
کافیست اندکی به لباس‌های هوشمند و زیبایی منحصر به فرد آنها توجه داشته باشید. به خوبی درمی‌یابید که این نوع از لباس‌ها توانایی پاسخ به شرایط محیطی اطراف خود در عین زیبایی را دارند.  معمولا هم از پارچه‌هایی با مواد فتوکرومیک، ترموکرومیک، الکتروکرومیک و سولواتوکرومیک استفاده می‌کنند.

نمونه‌ای از این طراحی را میتوان به کیف دستی آینه‌ای تعمیم داد. جایی که کیف از آلومینیوم هوافضا فوق سبک و آینه اکریلیک حکاکی با لیزر ساخته شده است . که به نور LED های سفید اجازه می دهد تا از آن عبور کند و انیمیشن های دیدنی را به عنوان پیام های نمایشگر و توییت ها تولید کند.
این نوع از پارچه‌ها با توجه ارائه عملکردی فراتر از صنعت مد، با توجه به تجربه‌ای که فرد برای خود رقم میزند منحصر به فرد است. درواقع با استفاده از این لباس‌ها میتوانند به تنظیم بدن، کاهش مقاومت در برابر باد و آب، در برابر تشعشعات، و نظارت بر عملکردهای بدن مانند ضربان قلب یا عضلانی بپردازند.

نمونه ای از طراحی لباس هوشمند

ژاکارد گوگل نمونه بارز این موضوع است.  Jacquard یک فناوری پوشیدنی ایجاد شده توسط گوگل است که در لباس ها و لوازم جانبی گنجانده شده است.

گوگل و Levi’s برای ایجاد یک ژاکت هوشمند با یکدیگر همکاری کردند. شبکه لمسی خازنی که به عنوان رابط کاربری ژاکت عمل می‌کند . مستقیماً روی پارچه بافته شده است و می‌تواند از آنها برای پاسخ به تماس ها، پخش موسیقی، گرفتن عکس و دریافت مسیرها تنها با یک حرکت استفاده نمود. این نوع لباس حتی مصرف باتری را نیز تا حدود زیادی کاهش می‌دهد.

اصول طراحی لباس هوشمند

تفاوت لباس هوشمند با لباس معمولی در این است که بر برطرف کردن نیازهای واقعی افراد تاکید دارد. به منظور برآورده کردن نیاز، لباس هوشمند دارای فرآیند تولید پیچیده، هزینه بالا و اصول طراحی زیادی است. علاوه بر سبک، رنگ و پارچه، طراحان بر نحوه ترکیب لباس با فناوری اطلاعات الکترونیک نیز تمرکز می کنند.

بنابراین، اصول طراحی را می توان به عنوان طراحی هوشمند ماژول و طراحی حامل خلاصه کرد، که در آن طراحی حامل شامل طراحی مواد و طراحی یکپارچه لباس است.

آموزش طراحی لباس هوشمند

فراموش نکنید طراحی لباس هوشمند حال میخواهد لباس هوشمند ورزشی باشد یا لباس هوشمند نظامی یا حتی هر نوع لباس دیگری! در ابتدا نیازمند افزایش آگاهی و کسب دانش کافی در این زمینه است. مسلما نمیتوانید به تنهایی از پس انجام این کار بزرگ برآیید و در این مسیر پرپیچ و خم و پراز اطلاعات قدم بردارید. تمامی مواردی که در این مقاله ذکر شد همچون قطره‌ای آب در دریای بی کران هوش مصنوعی در صنعت مد و فشن بود!

اینجاست که نیاز به حضور افرادی باتجربه و کاربلد احساس میشود. توصیه می‌شود برای دریافت آموزش طراحی لباس‌های هوشمند با متخصصان و کارشناسان پویااندیش مشورت‌ کنید. آنها اطلاعات کامل و دقیقی را در اختیار شما قرار می‌دهند . که کمک می‌کند مسیر هموارتری را برای رسیدن به خواسته‌هایتان در راستای خلق و طراحی لباس هوشمند طی کنید.